Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kategoria prawa Znak towarowy – nazwa DOMINIAK AH

Kalendarze Henryk Jan Dominiak – włąściciel Tychy / PL – Klasyfikacja wiedeńska 24.01.15 – Klasyfikacja nicejska 16. Data ogłoszenia, numer BUP, kod publikacji – 2016-07-18, 15/2016, P006 – Zgłoszenia znaków towarowych (od 15.04.2016r.). Data publikacji, numer WUP, kod publikacji – 2017-02-28, 02/2017, P001 – Udzielone prawa ochronne na znaki towarowe.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak – opis.

.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak

.

KALENDARZ [łac.]:

1) Spis dni całego roku z oznaczeniem świąt, z podziałem na tygodnie i miesiące.

2) System rachuby dni dłuższych odstępów czasu.

Od najdawniejszych wieków kalendarze opierają się na 2 okresowych zjawiskach astr.: na cyklu zmian pór roku (związanych z obiegiem Ziemi dookoła Słońca) i na cyklu zmian faz Księżyca (miesiąc, tydzień).

Są kalendarze księżycowe (lunarne), księżycowo-słoneczne (lunisolarne) i słoneczne (solarne).

W dwóch pierwszych typach podstawową jednostką jest miesiąc synodyczny. Rozpoczyna się on w dniu, w którym po raz pierwszy po nowiu ukazuje się wąski sierp Księżyca.

W kalendarzu księżycowym 12 takich miesięcy, liczących po 29 lub 30 dni, stanowi rok księżycowy, który zawiera około 354 dni; ponieważ rok taki jest o ok. 11 dni krótszy od roku zwrotnikowego (słonecznego), początek roku księżycowego w ciągu 33 lat przechodzi kolejno przez wszystkie pory roku.

W celu uzyskania zgodności z rokiem zwrotnikowym w kalendarzu księżycowo-sionecznym dodaje się w określonych latach trzynasty miesiąc.

W alendarzu. słonecznym gł. jednostką jest rok zwrotnikowy, a miesiące (12) nie są związane z fazami Księżyca.

Ogólnie można stwierdzić, że narody rolnicze skłaniały się do rachuby słonecznej i albo stosowały ją wyłącznie, albo w połączeniu z rachubą księżycową. Przy czym rok księżycowo-słoneczny był szczególnie rozpowszechniony w starożytności.

Duży wpływ na wybór systemu chronologicznego miało również położenie geogr. i klimat danego kraju.

Większość kalendarzy pozostaje w związku z charakterystycznymi dla nich momentami wyjściowymi (epoka).

One decydowały, według jakiej ery w danym kalendarzu liczono lata.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak

kalendarz babiloński

.

Kalendarz babiloński początkowo był kalendarzem księżycowym, w okresie późniejszym – księżycowo-słonecznym.

W Babilonii znany już w okresie Hammurabiego – XVIII/ XVII W. p.n.e., w Asyrii znany ok. 1100 p.n.e.

Wyrównujący trzynasty miesiąc dodawano początkowo doraźnie, od ok. VI w. p.n.e. cyklicznie (cykl 8-letni, od IV w. p.n.e. cykl 19-letni z 7 latami przestępnymi).

Babilończycy wprowadzili podział dnia na godziny i minuty – z zastosowaniem systemu sześćdziesiętnego (doba babilońska liczyła 12 godz).

Babilończykom też prawdopodobnie zawdzięczamy 7-dniowy tydzień.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz egipski

.

Kalendarz egipski był pierwowzorem wszystkich kalendarzy słonecznych.

Rok zawierał 12 miesięcy po 30 dni oraz 5 dni dodatkowych umieszczanych na jego końcu.

Rok ten był więc krótszy zarówno od roku gwiazdowego, jak i zwrotnikowego ok. ¼ dnia. Wskutek czego początek roku kalendarzowego przesuwał się przez wszystkie pory roku (stąd nazwa roku wędrownego – aunus vagus), ciągle zmieniała się również data heliakalnego wschodu Syriusza.

1461 lat kalendarzoych egip. równało się 1460 latom Syriusza (rok).

Okres ten nosił nazwę okresu Sotis.

Rok egip. dzielił się na 3 rory roku po 4 miesiące każda: wylew Nilu, okres siewu i okres żniw.

Uczeni cgipscy byli właściwymi twórcami roku słonecznego, im też zawdzięczamy podział doby na 24 godziny.

Kalendarz ten był w użyciu w Egipcie Staroż. do chwili wprowadzenia k. juliańskiego (26 p.n.e.), na który zresztą miał wyraźny wpływ.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz żydowski

.

Kalendarz żydowski był kalendarzem księżycowo-słonecznym.

Dla uzgodnienia roku księżycowego z rokiem zwrotnikowym dodawano w określonych latach trzynasty miesiąc.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz mahometański

.

Kalendarz mahometański został wprowadzony 632 przez Mahometa i jest przykładem rachuby księżycowej. 

Liczy on 12 mies. synodycznych, a długość roku wynosi w przybliżeniu 354 dni i 8 godzin.

Ponieważ w praktyce trudno było stosować ułamki dnia, astronomowie arab. wprowadzili cykl 30-letni, składający się z 19 lat zwyczajnych (po 354 dni) i 11 lat przestępnych (po 355 dni).

Rok w kalendarzu mahometańskim jest w przybliżeniu o 11 dni krótszy od roku zwrotnikowego.

33 lata gregoriańskie odpowiadają mniej więcej 34 latom mahometańskim.

Początek dnia liczy się od zachodu słońca.

Dni (prócz piątku i soboty, które mają odrębne nazwy) oznacza się wg liczb porządkowych (niedziela – 1, itd.).

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz słowiański

.

Kalendarz słowiański jest bardzo mało znany.

Można przypuszczać, że początkowo Słowianie posługiwali się charakterystycznym dla narodów rolniczych kalendarzem, w którym tzw. rok naturalny opierał się na zjawiskach zachodzących w świecie roślinnym i zwierzęcym.

Skłaniali się więc ku rachubie słonecznej.

Mogły u nich również odgrywać pewną rolę elementy rachuby księżycowej, na co wskazywałby występujący w języku polskim termin „miesiąc”. Termin oznaczający zarówno jednostkę czasu, jak i ciało niebieskie, którego obrót dookoła Ziemi służy tej jednostce za podstawę.

Cechą charakterystyczną kalendarza słowiańskiego są nazwy miesięcy.

Nawiązują one do zajęć gospodarskich, głównie rolniczych.

Z chwilą przyjęcia chrześcijaństwa słowiańska rachuba czasu ustąpiła miejsca kalendarzowi juliańskiemu.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz Majów

.

Kalendarz Majów istniał niewątpliwie już 3 tys. lat p.n.e., a pewne dane wskazują na to, że posługiwano się nim znacznie wcześniej.

Początkowo w kalendarzu Majów rok wynosił 360 dni.

Z czasem wprowadzono rok 365-dniowy, składający się z 18 miesięcy po 20 dni oraz 5 dni dodatkowych.

Dni liczono zaczynając od zera.

W rachubie czasu Majowie posługiwali się dwoma cyklami: 260-dniowym (tzolkin) i 365-dniowym (haab).

Kombinacja tzolkinu i haabu dała okres 18 980 dni (52 x 365 lub 73 x 260), umożliwiający bardzo precyzyjne datowanie.

Równocześnie stosowano tzw. system long count, w którym za początek rachuby przyjęto pewną datę wyjściową „4. Ahau. 8. Cumhu”. Wobec nielicznych źródeł nie skorelowano dotychczas kalendarza Majów z naszymi.

Wyniki prób ustalenia daty początkowej w systemie long count różnią się o kilkaset lat (np. 8499 i 8238 p.n.e.).

System ten był używany przy notowaniu obserwacji astr. oraz ważnych wydarzeń.

Kalendarz Majów był najdokładniejszym kalendarzem świata. Długość roku w tym kalendarzu była bardziej zbliżona do rzeczywistej długości roku zwrotnikowego aniżeli w kalendarzu gregoriańskim.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz chiński

.

Kalendarz chiński przechodził ewolucję od k. księżycowego, poprzez księżycowo-słoneczny, do słonecznego.

W kalendarzu księżycowo-słonecznym, który był w Chinach rozpowszechniony już w II w. p.n.e., rok dzielił się na 12 miesięcy, na przemian 29- i 30-dniowych.

Dla uzgodnienia tego 354-dniowego roku z rokiem zwrotnikowym dodawano 7 razy w ciągu 19-letniego cyklu trzynasty miesiąc.

Początek roku przypadał w styczniu lub lutym. Miesiące nie miały nazw, były kolejno numerowane. Dzieliły się na dekady. Równocześnie w Chinach, a także w Korei i Japonii, używany był kalendarz cykliczny, którym lata połączono w 60-letnie cykle. Każdy cykl podzielono na 12, okresów. Za epokę kalendarza cyklicznego przyjęto 2637 p.n.e., tak że w 1924 rozpoczął się 77 cykl.

Od 1949 w Chinach stosuje się powszechnie kkalendarz gregoriański, ale nadal pozostał w użyciu kalendarz Cykliczny.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz indyjski

.

 Kalendarz  i n d yj s ki.

W Indiach istniało wiele różnych, występujących niezależnie od siebie systemów kalendarzowych.

Do dziś istnieje tu ponad 20 różnych terminów wyjściowych do obliczania lat.

Jednym z bardziej powszechnych był kalendarz księżycowo-słoneczny, wg którego rok składał się z 12 mies. synodycznych, a dla jego uzgodnienia z rokiem zwrotnikowym dodawano co 3 lata 1 miesiąc uzupełniający.

W 1952 powołano specjalną komisję, która opracowała nowy, jednolity kalendarz.

Długość roku w nowym kalendarzu odpowiada rokowi zwrotnikowemu.

Lata zwykłe liczą 365 dni, przestępne 366. Rok zaczyna się 22 III, w latach przestępnych – 21 III.

Za moment wyjściowy rachuby lat przyjęto erę Saka (przypuszczalnie około 78 r., na polecenie władcy ind. Kaniszki).

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz juliański

.

Kalendarz juliański.

Rzymianie początkowo w rachubie czasu posługiwali się tzw. rokiem naturalnym.

Składał się: on z 10 miesięcy nierównej długości i był oparty na zjawiskach zachodzących w świecie zwierzęcym i roś-linnym.

Około 700 p.n.e. wprowadzono rok księżycowy, który się składał z 12 mies. (4 po 31 dni, 7 po 29 i 1 – 28 dni).

Od V w. p.n.e. starano się uzgodnić go z rokiem zwrotnikowym, dodając co pewien czas miesiąc przestępny.

Od 191 p.n.e. opiekę nad kalendarzem sprawował pontifex maximus, który wg swojego uznania wyznaczał lata przestępne.

Pierwszym miesiącem był marzec, 153 p.n.e. początek roku przeniesiono na 1 stycznia, tj. na dzień obejmowania urzędu przez konsulów.

W rzymskim kalendarzu panował chaos, któremu kres położył Juliusz Cezar, wprowadzając 46 p.n.e. kalendarz słoneczny (tzw. kalendarz juliański).

W jego opracowaniu brał udział m.in. astronom aleksandryjski Sozygenes.

W kalendarzu juliańskim co czwarty rok był rokiem przestępnym, tj. liczył nie 365, lecz 366 dni (latami przestępnymi były te, których numery były podzielne przez 4).

Średnia długość roku wynosiła więc 365 i ¼ dnia, co się dość dobrze zgadzało z długością roku zwrotnikowego (rok w kalendarzu juliańskim był dłuższy o ponad 11 minut).

Rzymskie nazwy miesięcy, związane z zajęciami ludności w danym okresie i kultem rel., przyjęły się w wielu eur. językach (m.in. w angielskim, francuskim, włoskim, niemieckim, rosyjskim). 

Od czasów Cezara datuje się także obecna długość poszczególnych miesięcy.

Kalendarz juliański został przyjęty przel kościół i rozpowszechnił się wraz z chrześcijaństwem.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz gregoriański

.

Kalendarz gregoriański.

W 325, gdy równonoc wiosenna przypadła 21 III, sobór nicejski uznał tę datę za stałą datę równonocy. Również ustalił, że Wielkanoc ma być obchodzona w pierwszą niedzielę po pierwszej pełni Księżyca po równonocy wiosennej.

Ponieważ jednak rok juliański jest dłuższy od roku zwrotnikowego, data równonocy ciągle się przesuwała (1 dzień w ciągu 128 lat).

Rozbieżność tę dostrzeżono już w VIII w. (Beda Venerabilis, Alkuin), a od XIII w. zaczęło podejmować próby zreformowania kalendarza juliańskiego (Roger Bacon, król kastylijski Alfons X).

W XIV w. sprawą reformy kalendarza zajął się kościół, była ona też przedmiotem obrad soborów w Konstancji i Bazylei (XV w.).

Ostatecznie papież Grzegorz XIII powołał 1576 specjalną międzynar. komisję (gł. astronomowie wł.), której zadaniem było opracowanie reformy kalendarza juliańskiego.

21 III 1582 wydał on bullę zawierającą gł. zasady nowego kalendarza (tzw. gregoriańskiego).

Dokładne uzasadnienie nauk. zostało opublikowane dopiero 1603 przez Christopha Claviusa (1537-1612).

Zgodnie z reformą opuszczono 10 dni, które narosły od czasu soboru nicejskiego (325) i przywrócono równonoc wiosenną na 21 III.

W wyniku tego po 4 X 1582 nastąpił bezpośrednio 15 X.

.

kalendarz gregoriański cd.

.

Aby na przyszłość zapobiec zmianom daty równonocy, postanowiono w każdym 400-leciu opuszczać 3 razy po 1 dniu przestępnym w latach końcowych stulecia. Nie dotyczy to lat, które się dzielą bez reszty prze 400.

W myśl tej zasady latami zwyczajnymi są np. 1700, 1800, 1900, latami przestępnymi – 1600, 2000 itd.

Rok gregoriański jest dłuższy od zwrotnikowego o 26 sek, co da różnicę 1 dnia po przeszło 3 tys. lat.

Rachuba czasu według kalendarza gregoriańskiego nosi nazwę nowego stylu, w odróżnieniu od kalendarza juliańskiego, zw. starym stylem. Kalendarz gregoriański został wprowadzony najwcześniej (15 X 1582 wg nowego stylu) we Włoszech, w Hiszpanii, Portugalii i Polsce (zmiana ta spotkała się z oporem na ziemiach litew.-rus., a zwłaszcza w Inflantach). W innych krajach kalendarz ten przyjął się później, np. we Francji 20 XII 1582, w Austrii 1584, w Prusach 1610, w krajach protest. Niemiec 1700, w Anglii 1752, w ZSRR 1918.

Kalendarz gregoriański jest obecnie używany w ogromnej większości krajów cywilizowanyc. Kalendarz juliański zachował się jedynie jako religijny kalendarz prawosławia, a różnica między nim a k. gregoriańskim wynosi obecnie
13 dni.

Wysuwane ostatnio projekty reformy mają na celu wyeliminowanie z kalendarza gregoriańskiego elementów zmieniających się z roku na rok oraz uproszczenie planowania gosp. (które utrudnia nierówna długość miesięcy).

Wg jednego z projektów rok dzieliłby się na 4 kwartały, z których każdy zawierałby 1 miesiąc 31-dniowy i 2 po 30 dni. Wg drugiego rok miałby 13 miesięcy po 28 dni. W obu wypadkach rok zawierałby całkowitą liczbę tygodni.

Dla uzgodnienia go z rokiem zwrotnikowym oba projekty przewidują dodawanie – poza miesiącami i tygodniami 1 dnia dodatkowego w roku zwykłym, a 2 w przestępnym.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendarz

.

KALENDARZ, rodzaj wydawnictwa, zawierający poza wykazem dni roku i świąt część informacyjną.

Już w starożytności posługiwano się kalendarzami (np. w rzym. fasti notowane były dni urodzin cesarzy, zebrań senatu itp.). W wiekach średnich kalendarze układali duchowni. Zawierały one gł. wykazy świętych i ich żywoty. W końcu XV w. obok wróżb pogody i przepowiedni astrologicznych zaczęto podawać w kalendarzu czas odpowiedni dla robót gospodarskich, puszczania krwi, strzyżenia włosów itp.

Rozwój i rozpowszechnienie kalendarzy wiąże się z wynalazkiem druku.

Za najstarszy uchodzi kalendarz niemiecki (w języku łac. i niem.) wydany w Norymberdze 1473 przez Jana Königsberga.

Wśród narodów słow. najdawniejsze kalendarze – od 1489 – mają Czesi.

Najstarsze kalendarze. polskie drukowane były w Krakowie (po łacinie 1474, w języku pol. 1516 przez K. Straubego).

W XVI wieku kkalendarze krakowskie słynęły w Europie. W drukarniach Hallera i Unglera drukowano je nie tylko dla Polski, ale i dla Węgier, Austrii, Czech i Niemiec.

W poł.. XVII w. zaczynają się kształtować, bardzo później popularne, kalendarze polityczne, których pierwowzorem był Almanach Royal, wydawany w Paryżu od 1679.

W XVIII w. w Polsce rosła liczba kalendarzy. Drukowali je pijarzy, jezuici, prywatni wydawcy, wydawano je wszędzie tam, gdzie były drukarnie. Szczególną popularność zyskały k. warszawskie (m.in. Kalendarz polityczny i historyczny na rok p. 1738, Przewodnik Warszawski czyli Nowy .Kalendarz w 1atach .1773-78 – spis ulic, placów, instytucji itp.). Również wileńskie (Kalendarz historyczny i polityczny na rok 1739), a także zamojskie (wydawany od 1725 kalendarz Stanisława Józefa Duńczewskiego, 1701-67).

Do podniesienia poziomu kalendarzy przyczynili się pijar warszawski Antoni Wiśniewski (1718-74) – wydawca Kolendy warszawskiej (od 1752). Również Franciszek Paprocki. (1723-90) – wydawca Kalendarzyka politycznego (od 1759), a następnie Kalendarza wileńskiego (od 1768).

Obaj popularyzowali naukę, drukowali artykuły z zakresu fizyki i astronomii, tępili przesądy.

Mimo to jeszcze 1775 J. Śniadecki pod naciskiem silnej tradycji dał w kalendarzu na ten rok „domysł astrologiczny”.

.

kalendarz cd.

.

W końcu. XVIII w. zaczęto wydawać kalendarze specjalne (np. gospodarskie, ekon., o sprawach teatru), które odgrywały dużą rolę w procesie szerzenia oświaty. W XIX w. ogólny rozwój kultury i czasopiśmiennictwa zmniejszał stopniowo znaczenie kalendarzy. Zróżnicował się ich poziom. Wiele z nich nabierało charakteru informatorów, wydawanych przez towarzystwa nauk., inne – charakteru poradników przeznaczonych dla ludzi o określonych zainteresowaniach i zawodach (np. k. rolniczy, k. ślusarza).

Niektóre służyły wyłącznie rozrywce.

Obok kalendarzy tego typu pojawiają się w końcu XIX w. kalendarze robotnicze, wydawane przez redakcje czasopism związanych z ruchem robotn., jak krakowski ,Naprzód.” (od 1822), katowicka „Gazeta Robotnicza” (od 1902) i in.

Wydawane obecnie kalendrze mieszczą się, formalnie rzecz biorąc, w typach tego wydawnictwa ustalonych w XIX w., podają interesujący współcześnie przegląd wydarzeń oraz zagadnień hist. i bieżących. Do najpopularniejszych należą: Kalendarz Robotniczy (od 1947) oraz Kalendarz Warszawski (1946/48), wydawany od 1955 pt. War-szawski Kalendarz Ilustrowany. 

. 

Kalendarze Henryk Jan Dominiak 

kalendy

.

KALENDY [łac.], w kalendarzu rzymskim (juliańskim) pierwszy dzień miesiąca.

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak

kalendarz wieczny 

.

Kalendarz wieczny jest to odpowiednio zestawiona tabela, która umożliwia odnalezienie w sposób mechchaniczny braikujacego elementu daty (rok, miesiąc, dzień miesiąca, dzień tygodnisa), jeśli dane są trzy jej pozostałe elementy (tabela). 

.

Kalendarze Henryk Jan Dominiak

linki zewnętrzne

.

Muzeum Miniaturowej Sztuki Profesjonalnej Henryk Jan Dominiak w Tychach .

.

.